8 Eylül 2007 Cumartesi

Carmina Burana....

İnsanın bu kadar sevilen bir şarkının aslında meşhur Faşist Diktatör Adolph Hitler'e ithafen bestelendiğini düşününce içi titrese de, müziğin kendini alıp götürmesine engel olamıyor. Yıllardır İzmir devlet Opera ve Balesinde her sergilendiğinde biletleri satışa çıktığı gibi tükenir biletleri.

Carmina Burana (beuren'in şarkıları) 1803'te bavyera yöresinde münih'in güneyinde benediktbeuern kasabasındaki benedikten manastırında bulunan ve tarihi 13. yüzyıl'a dayanan metinlerdir, Carl Orff bu metinleri orijinal melodilerini kullanmadan bir cantata olarak bestelemiş,

Carl Orff'un trionfi adlı sahne kantatı üçlemesinin ilk bölümüdür. Kutsal olmayan (profane) şarkılar anlamına gelir.

Metni orta çağ avrupası'na ait şiirlerden oluşur. Carl Orff' un yalınlık arayışının en güçlü örneklerinden olup, 20. yüzyıla damgasını vurmuş iki neo-primitif eserden biridir (Diğeri : le sacre du printemps). Cantus planus geleneği, lutherien korolar, italyan operası gibi esin kaynaklarına dayanan eserde, Carl Orff'un amaçladığı, 13. yy müziğini kendine has bir tarz ile yeniden canlandırmaktır.

Orkestrasyonu her ne kadar renkli ve ustaca olsa da tematik gelişme ve kontrpuan eksikliği yüzünden eleştirilmiştir, oysa bunlar Carl Orff'un amacına uygun özellikler değildi.

Eserin en iyi yorumu, şüphesiz eugen jochum'un dietrich fischer-dieskau ile yaptığı kayıttır. Diğer önemli kayıtlarsa, welser-möst, mehta, muti, prévin, ormandy, ozawa, dorati, plasson şeklinde sıralanabilir.

Trionfi üçlemesinin diğer iki bölümü: catulli carmina ve trionfo di afrodite'dir

Tüm bölümleri ile carmina burana aşağıdaki sıradan gider, ama carmina burana dendiğinde akla gelen ilk olarak o fortuna, ardından da fortune plango vulnera olur,

İçerik:

Not: (Link'e tıklayınca sözlerin olduğu sayfaya yönlenirsiniz.)

  • Fortuna Imperatrix Mundi (Fortune, Empress of the World)
    • 1. O Fortuna
    • 2. Fortune plango vulnera
  • I. Primo vere (In Springtime)
    • 3. Veris leta facies (No strings and only a small chorus)
    • 4. Omnia sol temperat
    • 5. Ecce gratum
  • Uf dem anger (On the Lawn)
    • 6. Tanz
    • 7. Floret silva nobilis (Small and large choruses)
    • 8. Chramer, gip die varwe mir (Small and large choruses) [German]
    • 9. Reie [German]
    • 10. Were diu werlt alle min [German]
  • II. In Taberna (In the Tavern)
    • 11. Estuans interius
    • 12. Olim lacus colueram (No violins used)
    • 13. Ego sum abbas (Only percussion and brass with chorus)
    • 14. In taberna quando sumus
  • III. Cour d'amours (The Court of Love)
    • 15. Amor volat undique (Boys chorus with soprano)
    • 16. Dies, nox et omnia
    • 17. Stetit puella
    • 18. Circa mea pectora
    • 19. Si puer cum puellula
    • 20. Veni, veni, venias (Double chorus with two pianos and six percussionists)
    • 21. In truitina
    • 22. Tempus est iocundum (Two pianos, percussion and all vocalists except tenor)
    • 23. Dulcissime
  • Blanziflor et Helena (Blanziflor and Helena)
    • 24. Ave formosissima (Three glockenspiels with independent parts)
  • Fortuna Imperatrix Mundi (Fortune, Empress of the World)
    • 25. O Fortuna (Fortune, Empress of the World)


İçeriğine yönelik biraz ipucu vermek istersek

ama me fideliter!
fidem meam, nota,
de corde totaliter, et ex mente tota!
sum presentialiter; absens in remota
quisquis amat taliter, volvitur in rota.

sadakatle sev beni!
bak, tüm kalbim ve ruhumla sadığım ben!
uzakta olsam da buradayım.
bu kadar seven, bilir yolları aşmayı.



Herşeye rağmen insan mutlaka hayatında bir kere bile olsa canlı performansla bu eseri izlemeli. Hala izlemediyseniz acele edin...

4 Eylül 2007 Salı



Kalbin alev alevdir patlamaya hazır bir volkan gibi.
Şimşekler çaktırır gökyüzü hiddetle gözlerini hiç kaçırmadan izler seni.

Susukunluğun dizginleri yavaş yavaş ellerinden kayıp giderken.

Gökyüzünden karanlığı çağıran dumanlar örter güneşi.
Tek aydınlık içinden sızan lavların kırmızı ateşidir.
Söylenecek söz kalmamıştır artık.
Tüm muhteşemliğiyle zaman senindir. Sana aittir söylenecek tüm övgüler.


En yükseklere kadar ulaşır dumanlı ateş
küllerini her yere savurmadan önce
yangının en hararetli anında
herşeyi savurur en derinlerden enginlere